Makula Dejenerasyonu nedir?

Makula dejenerasyonu (yaşa bağlı makula dejenerasyonu - YBMD), retinanın merkezindeki makula adı verilen bölgenin bozulmasıyla ortaya çıkan ilerleyici bir hastalıktır. Makula, en keskin ve ayrıntılı görmeden sorumlu olan bölgedir. Bu hastalığın ilerlemesi, özellikle merkezi görüşte kayıplara yol açar.

Teknik Tanım

• Fizyolojik Temel: Retinanın altında biriken hücresel atıklar veya anormal kan damarlarının oluşması, makula hücrelerine zarar verir.

• Türleri:

  • Kuru Tip: Daha yaygın ve yavaş ilerleyen tiptir. Retina altında drusen adı verilen sarı birikintiler oluşur.

  • Yaş Tip: Daha nadir, ancak daha hızlı ve ciddi görme kaybına yol açabilen tiptir. Retina altında anormal kan damarları oluşur ve bu damarlar sızarak retinaya hasar verir.

• Etkilenen Görüş: Hastalık, okuma, yüzleri tanıma ve araba kullanma gibi merkezi görüş gerektiren eylemleri etkilerken, çevresel görüş genellikle korunur.

Belirtiler

• Merkezi görüşte bulanıklık veya karanlık bir nokta

• Düz çizgilerin eğri veya dalgalı görünmesi (metamorfopsi)

• Okuma zorluğu ve nesnelerin boyutunda bozulma

• Renklerin soluk algılanması

Tanı ve Ölçüm

Teşhis, detaylı bir oftalmoskopik muayene (gözün arkasının incelenmesi) ve OCT (Optik Koherens Tomografi), fundus floresein anjiyografi (FFA) gibi görüntüleme yöntemleri ile konulur.

Tedavi Yöntemleri

• Yaş Tip için: Anormal damarların büyümesini engelleyen anti-VEGF ilaçlarının göz içine enjeksiyonu en yaygın tedavi yöntemidir. Lazer tedavileri de uygulanabilir.

• Kuru Tip için: Maalesef kuru tipin henüz kesin bir tedavisi yoktur, ancak vitamin takviyeleri (AREDS formülü) hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.

Özet

Makula dejenerasyonu, özellikle 50 yaş üzeri bireylerde ciddi görme kaybına neden olabilen önemli bir hastalıktır. Erken teşhis ve takip, görme yeteneğinin korunması açısından kritik öneme sahiptir.